Dokumentacja audiowizualna
Pod pojęciem dokumentacja audiowizualna kryje się szereg rozwiązań technologicznych, które doprowadziły do utrwalania danych na nośnikach cyfrowych. Mowa tu o filmach, fotografiach, obrazach, nagraniach telewizyjnych oraz radiowych. W XX wieku nastąpił zdecydowany rozkwit popularności tego typu nośników mechanicznych, dlatego dzisiejsze archiwa zapełniają się dyskietkami, płytami CD oraz innymi. Zwiększa się ich pojemność i możliwości szyfrowania czy zabezpieczania, stąd należy się spodziewać dalszej ekspansji dokumentacji audiowizualnej. To z kolei pociąga za sobą konieczność ustalenia sposobu jej archiwizowania, aby przetrwały wiele lat w nienaruszonym stanie.
Dokumentacja audiowizualna to wszelkie dane utrwalone na nośnikach mechanicznych, np. fotografiach, filmach, obrazach, nagraniach telewizyjnych i radiowych. Przechowywanie tego rodzaju materiałów wiąże się ze stosowaniem odrębnych procedur.
Dokumentację audiowizualną można podzielić na kilka grup. To:
- dokumentacja dźwiękowa – utrwalana na taśmach, płytach analogowych i cyfrowych, kasetach itp.,
- dokumentacja filmowa – utrwalana na taśmie filmowej lub magnetycznej, a także kasetach VHS i nośnikach cyfrowych,
- fotografie, obrazy.
Najwięcej wyzwań związanych z archiwizacją przedstawiają nagrania dźwiękowe i filmowe. W ich przypadku stosuje się odrębne metody selekcji czy przechowywania. Warto przy tym pamiętać, że niektóre z nośników mogą niszczeć, jeśli nie zostaną im zapewnione odpowiednie warunki, np. te dotyczące temperatury i wilgotności powietrza. Nośniki magnetyczne mogą być zaś przechowywane wyłącznie na obojętnych magnetycznie regałach.
Dokumentacja audiowizualna jest cenna ze względu na to, że dokumentuje rzeczywistość, w wielu przypadkach odzwierciedlając ważne okoliczności czy wydarzenia kulturalne. Dlatego też ważne jest jej przechowywanie dla potomności, pomimo tego, że nadal nie funkcjonują jednoznaczne regulacje dotyczące procedur archiwizacji.
Inaczej niż jakiekolwiek inne źródła czy nośniki, dokumentacja audiowizualna jest ważnym krokiem podczas chwytania momentów i chwil wymagających dokładności czy precyzji. Materiały, które powstają, kategoryzowane są jako informacyjne, dokumentacyjne, propagandowe, reklamowe, dydaktyczne bądź inne.
Archiwizacja dokumentacji audiowizualnej może więc wymagać specjalnego przystosowania archiwów. Jej opracowanie wymaga też odpowiedniego sprzętu, ponieważ wymaga odtworzenia materiału. Często wykonuje się też kopie, szczególnie tych najcenniejszych dokumentów.