Konserwacja materiałów archiwalnych

Nabywanie materiałów archiwalnych wiąże się z koniecznością ich zabezpieczenia przed zniszczeniem. Tylko wtedy dokumenty przechowywane w archiwum będą miały wartość dla przyszłych pokoleń. Pozyskiwane dokumenty nie zawsze też są w dobrym stanie, a często nie kwalifikują się do archiwizacji bez wykonania odpowiednich czynności. Są one określane jako konserwacja materiałów archiwalnych.

Podstawy prawne do przeprowadzania konserwacji

Artykuł 12 Ustawy z dnia 14 lipca 1983 r. o narodowym zasobie archiwalnym i archiwach Dz.U.2019 r., poz.553 nakłada na jednostkę gromadzącą archiwalia obowiązek ich przechowywania w kontrolowanych warunkach środowiskowych oraz dbania o dobry stan akt. Wiele materiałów wykazuje podatność na niszczenie pod wpływem warunków otoczenia. Oznacza to, że wymagają one nie tylko odpowiedniego zabezpieczenia, ale też okresowej konserwacji.

Rodzaje konserwacji materiałów archiwalnych

Każda konserwacja materiałów archiwalnych powinna mieć swoje uzasadnienie, które wynika z określonej potrzeby i wskazuje na rodzaj niezbędnych prac. Wyróżnia się trzy rodzaje konserwacji:

  • zabezpieczającą, która dotyczy przygotowania dokumentacji do jej przechowywania bez ingerencji w jej strukturę. Typowe prace wykonywane w jej ramach to usunięcie metalowych łączników, oczyszczenie, umieszczenie w opakowaniach ochronnych,
  • ratunkową, która dotyczy materiałów będących w złym stanie technicznym. Stosowane zabiegi to między innymi, odkwaszanie, fumigacja, dezynsekcja, poprzedzone badaniami i szczegółowym opisem,
  • restaurację, czyli przywrócenie archiwaliom walorów estetycznych i użytkowych przy maksymalnym zachowaniu oryginalnych wartości obiektu.

Konserwację materiałów archiwalnych przeprowadza się w porozumieniu z konserwatorem obiektów zabytkowych.